Είναι γνωστό ότι στις χώρες της Μαύρης Αφρικής υπάρχουν πολλές αρχαίες αρρώστιες. Μέσα σ’ αυτές ξεχωρίζει και η νόσος του Hansen ή, όπως είναι γνωστή, η λέπρα.
Και, όπως ο κόσμος της Αφρικής βγαίνει με αργούς ρυθμούς μέσα από μια πρωτόγονη κατάσταση στη σύγχρονη εποχή και κουβαλάει μαζί του και όλες τις προλήψεις γι’ αυτού του είδους τις αρρώστιες, έτσι οι πάσχοντες αντιμετωπίζονται με κοινωνικό αποκλεισμό, αποστροφή, καχυποψία και η παρουσία τους συνδέεται με κάθε είδους πρόληψη και δεισιδαιμονία που μπορεί κάποιος να φανταστεί. Και αν υπολογίσετε ότι κάθε φυλή δίνει δική της ερμηνεία για την αρρώστια αυτή, καταλαβαίνετε τον κυκεώνα των αντιλήψεων και των δεισιδαιμονιών.
Λίγους μήνες μετά την άφιξή μου στο Καμερούν έλαβα μερικά γράμματα από κάποιους λεπρούς και έτσι ξεκίνησε η σχέση μου μαζί τους. Ζητούσαν κάποια βοήθεια σε βασικά είδη πρώτης ανάγκης.
Έτσι έκανα μία πρώτη επίσκεψη στο κέντρο διαβιώσεώς τους.
Οι συνθήκες είναι κάτι παραπάνω από άθλιες, καθώς οι κρατικοί υπάλληλοι αδιαφορούν και φοβούνται να πλησιάσουν και να βοηθήσουν τους πάσχοντες.
Η λέπρα σε προχωρημένα στάδια ατροφεί διάφορα μέλη του σώματος, τα οποία μαραίνονται και πέφτουν από το σώμα τους.
Έτσι βλέπεις ανθρώπους να τους λείπουν δάχτυλα, να τους λείπουν τμήματα από τα άνω και κάτω άκρα και μερικές φορές η μύτη ή τα αυτιά.
Στην προσπάθειά τους να εξυπηρετηθούν έχουν αναλάβει διάφορες ευθύνες.
Οι αρτιμελείς προσπαθούν να βοηθήσουν τους ακρωτηριασμένους σε κάθε καθημερινή τους ανάγκη.
Αυτοί που έχουν ακόμα δάχτυλα ταΐζουν όσους δεν έχουν και γράφουν για αυτούς.
Οι πλέον επιτήδειοι προσπαθούν να τροποποιήσουν τα πρόσθετα μέλη των ακρωτηριασμένων, τα οποία είναι χοντρικά κατασκευασμένα από ξύλο, όπως ήταν στην πατρίδα μας πριν και κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Προσπαθούν, επίσης, να επισκευάσουν τα καροτσάκια τους, τα οποία βέβαια δεν είναι κατασκευασμένα για περιοχές με ανύπαρκτους ή κατεστραμμένους δρόμους.
Μα το μεγαλύτερο ενδιαφέρον έχουν όταν προσπαθούν να επινοήσουν και να φτιάξουν προσθήκες από λάστιχα και σαμπρέλες σε όσους δεν έχουν χέρια, για να μπορούν με κάποιον τρόπο με ό,τι τους απέμεινε να σπρώξουν ή να κινήσουν τις ρόδες του καροτσιού τους.
Συνήθως με έπιανε ένας κόμπος στον λαιμό, όταν ήταν να τους μιλήσω, και μου φαινόταν ότι τα λόγια παρηγοριάς που προσπαθούσα να τους πω, ήταν βαριά και δεν μπορούσαν να ελαφρύνουν τον πόνο τους.
Κάποια φορά όμως, συζητώντας με μια αντιπροσωπεία τριών λεπρών, που μου είχαν ζητήσει να τους ενισχύσω οικονομικά να δημιουργήσουν έναν μικρό χώρο, για να τρέφουν πουλερικά και κουνέλια, που θα μπορούσαν κάπως να βελτιώσουν τις οικονομικές τους ανάγκες, συνέβη το εξής:
Αφού τελειώσαμε τη συζήτηση, με ευχαρίστησαν και ο ένας μου είπε πριν φύγει:
«Μην αισθάνεστε άσχημα για την κατάστασή μας.
Τα θαύματα τα κάνει ο Θεός, όταν οι άνθρωποι είναι έτοιμοι να αλλάξουν τη ζωή τους μετά το θαύμα.
Ίσως ούτε εμείς αλλά ούτε ο κόσμος γύρω μας είναι έτοιμος να αλλάξει τη ζωή του και να γίνει πιο δίκαιος, ακόμα και μετά από ένα θαύμα».
Έμεινα άφωνος, γιατί ήταν σαν να είχε διαβάσει κάποιες από τις ενδόμυχες σκέψεις μου και να μου απαντούσε.
Τρία χρόνια σχεδόν μετά, αυτός και ένας άλλος εκοιμήθησαν κοντά-κοντά…
Πιστεύω ότι αυτά τα λόγια του λεπρού θα έπρεπε να τα χαράξουμε στον τάφο του.
Μα επειδή ο τάφος του είναι χωρίς μάρμαρα παρά μόνο με το κοκκινόχωμα της αφρικανικής γης, σας τα αναφέρω για να τα χαράξετε στις καρδιές σας σαν ένα μικρό και μέγα μνημόσυνο στον πόνο αυτών των ανθρώπων…
† Ο Καμερούν Γρηγόριος
Και, όπως ο κόσμος της Αφρικής βγαίνει με αργούς ρυθμούς μέσα από μια πρωτόγονη κατάσταση στη σύγχρονη εποχή και κουβαλάει μαζί του και όλες τις προλήψεις γι’ αυτού του είδους τις αρρώστιες, έτσι οι πάσχοντες αντιμετωπίζονται με κοινωνικό αποκλεισμό, αποστροφή, καχυποψία και η παρουσία τους συνδέεται με κάθε είδους πρόληψη και δεισιδαιμονία που μπορεί κάποιος να φανταστεί. Και αν υπολογίσετε ότι κάθε φυλή δίνει δική της ερμηνεία για την αρρώστια αυτή, καταλαβαίνετε τον κυκεώνα των αντιλήψεων και των δεισιδαιμονιών.
Λίγους μήνες μετά την άφιξή μου στο Καμερούν έλαβα μερικά γράμματα από κάποιους λεπρούς και έτσι ξεκίνησε η σχέση μου μαζί τους. Ζητούσαν κάποια βοήθεια σε βασικά είδη πρώτης ανάγκης.
Έτσι έκανα μία πρώτη επίσκεψη στο κέντρο διαβιώσεώς τους.
Οι συνθήκες είναι κάτι παραπάνω από άθλιες, καθώς οι κρατικοί υπάλληλοι αδιαφορούν και φοβούνται να πλησιάσουν και να βοηθήσουν τους πάσχοντες.
Η λέπρα σε προχωρημένα στάδια ατροφεί διάφορα μέλη του σώματος, τα οποία μαραίνονται και πέφτουν από το σώμα τους.
Έτσι βλέπεις ανθρώπους να τους λείπουν δάχτυλα, να τους λείπουν τμήματα από τα άνω και κάτω άκρα και μερικές φορές η μύτη ή τα αυτιά.
Στην προσπάθειά τους να εξυπηρετηθούν έχουν αναλάβει διάφορες ευθύνες.
Οι αρτιμελείς προσπαθούν να βοηθήσουν τους ακρωτηριασμένους σε κάθε καθημερινή τους ανάγκη.
Αυτοί που έχουν ακόμα δάχτυλα ταΐζουν όσους δεν έχουν και γράφουν για αυτούς.
Οι πλέον επιτήδειοι προσπαθούν να τροποποιήσουν τα πρόσθετα μέλη των ακρωτηριασμένων, τα οποία είναι χοντρικά κατασκευασμένα από ξύλο, όπως ήταν στην πατρίδα μας πριν και κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Προσπαθούν, επίσης, να επισκευάσουν τα καροτσάκια τους, τα οποία βέβαια δεν είναι κατασκευασμένα για περιοχές με ανύπαρκτους ή κατεστραμμένους δρόμους.
Μα το μεγαλύτερο ενδιαφέρον έχουν όταν προσπαθούν να επινοήσουν και να φτιάξουν προσθήκες από λάστιχα και σαμπρέλες σε όσους δεν έχουν χέρια, για να μπορούν με κάποιον τρόπο με ό,τι τους απέμεινε να σπρώξουν ή να κινήσουν τις ρόδες του καροτσιού τους.
Συνήθως με έπιανε ένας κόμπος στον λαιμό, όταν ήταν να τους μιλήσω, και μου φαινόταν ότι τα λόγια παρηγοριάς που προσπαθούσα να τους πω, ήταν βαριά και δεν μπορούσαν να ελαφρύνουν τον πόνο τους.
Κάποια φορά όμως, συζητώντας με μια αντιπροσωπεία τριών λεπρών, που μου είχαν ζητήσει να τους ενισχύσω οικονομικά να δημιουργήσουν έναν μικρό χώρο, για να τρέφουν πουλερικά και κουνέλια, που θα μπορούσαν κάπως να βελτιώσουν τις οικονομικές τους ανάγκες, συνέβη το εξής:
Αφού τελειώσαμε τη συζήτηση, με ευχαρίστησαν και ο ένας μου είπε πριν φύγει:
«Μην αισθάνεστε άσχημα για την κατάστασή μας.
Τα θαύματα τα κάνει ο Θεός, όταν οι άνθρωποι είναι έτοιμοι να αλλάξουν τη ζωή τους μετά το θαύμα.
Ίσως ούτε εμείς αλλά ούτε ο κόσμος γύρω μας είναι έτοιμος να αλλάξει τη ζωή του και να γίνει πιο δίκαιος, ακόμα και μετά από ένα θαύμα».
Έμεινα άφωνος, γιατί ήταν σαν να είχε διαβάσει κάποιες από τις ενδόμυχες σκέψεις μου και να μου απαντούσε.
Τρία χρόνια σχεδόν μετά, αυτός και ένας άλλος εκοιμήθησαν κοντά-κοντά…
Πιστεύω ότι αυτά τα λόγια του λεπρού θα έπρεπε να τα χαράξουμε στον τάφο του.
Μα επειδή ο τάφος του είναι χωρίς μάρμαρα παρά μόνο με το κοκκινόχωμα της αφρικανικής γης, σας τα αναφέρω για να τα χαράξετε στις καρδιές σας σαν ένα μικρό και μέγα μνημόσυνο στον πόνο αυτών των ανθρώπων…
Τριμηνιαίο Περιοδικό Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής «Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός»
Τεύχος 111
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου