Τετάρτη 8 Ιουνίου 2016

Όταν το παιδί νιώθει «τις λέξεις να σκαλώνουν στο λαιμό ...» Επιλεκτική (εκλεκτική) Αλαλία - Selective Mutism

Όταν το παιδί νιώθει «τις λέξεις να σκαλώνουν στο λαιμό ...»
Επιλεκτική (εκλεκτική) Αλαλία - Selective Mutism

....................
Ο όρος Επιλεκτική αλαλία αναφέρεται στο παιδί που ενώ είναι ιδιαίτερα ομιλητικό στο σπίτι, σε ορισμένα περιβάλλοντα (συνήθως στο σχολείο) και άτομα (πχ δασκάλα) σωπαίνει πεισματικά. Το παιδί με επιλεκτική αλαλία θα παραμείνει σιωπηλό ακόμα και όταν οι συνέπειες θα του επιφέρουν απομόνωση, ντροπή, τιμωρία. 
Όποια κι αν είναι η ανάγκη, όποιο κι αν είναι το τίμημανιώθει «τις λέξεις να σκαλώνουν στο λαιμό, να κολλάνε στη γλώσσα».

Σύμφωνα με το Διαγνωστικό και Στατιστικό εγχειρίδιο των ψυχικών διαταραχών ένα παιδί έχει επιλεκτική αλαλία όταν: 

1. Παρατηρείται διαρκής αποτυχία λεκτικής επικοινωνίας σε συγκεκριμένες κοινωνικές καταστάσεις (στις οποίες απαιτείται η λεκτική επικοινωνία, πχ σχολείο,) παρά της ικανότητας του να μιλάει σε άλλες καταστάσεις.
2. Φέρνει αρνητική επίδραση στη σχολική, επαγγελματική και κοινωνική εξέλιξη του παιδιού.
3. H διαταραχή διαρκεί τουλάχιστον για ένα μήνα.
4. Η αποτυχία ομιλίας δεν οφείλεται σε έλλειψη γνώσης της ομιλούμενης γλώσσας .
5. Η διαταραχή δεν οφείλεται σε κάποια διαταραχή επικοινωνίας (πχ τραυλισμός) .
6. Η αποτυχία ομιλίας δεν οφείλεται σε κάποια αναπτυξιακή διαταραχή όπως αυτισμός, σχιζοφρένεια ή σε άλλη ψυχωτική διαταραχή.

Η επιλεκτική αλαλία παρουσιάζεται πριν το 5ο έτος της ηλικίας και συνδέεται άμεσα με το κοινωνικό άγχος. Στην αρχή οι γονείς το αποδίδουν σε υπερβολική ντροπαλότητα ή τεμπελιά αλλά με το πέρασμα του χρόνου και την εισαγωγή του παιδιού στο σχολείο διαπιστώνεται το πρόβλημα. 
Στη φάση αυτή καθοριστικό ρόλο παίζει η άμεση ένταξη του σε θεραπευτικό πρόγραμμα. Όσο νωρίτερα τεθεί σε εφαρμογή η παρέμβαση τόσο πιο άμεση θα είναι η ανταπόκριση του παιδιού. Πολλοί γονείς εσφαλμένα θεωρούν ότι η κατάσταση είναι προσωρινή και αφήνουν πολύτιμο χρόνο να χαθεί, με αποτέλεσμα η αλαλία να εγκαθίσταται στο συμπεριφορικό ρεπερτόριο του παιδιού.
Το παιδί με επιλεκτική αλαλία, βιώνει πολλές δυσκολίες στο σχολικό περιβάλλον. Εξαιτίας της ιδιαιτερότητας του ουκ ολίγες φορές θεωρείται χειριστικό, με πεισματική συμπεριφορά, γλωσσικές διαταραχές ή συναισθηματικές και νοητικές δυσκολίες. 
Το αποτέλεσμα: να τοποθετείται σε ειδικές τάξεις και ακαδημαϊκά να μένει πίσω. Επίσης, δεν είναι λίγοι οι συμμαθητές που το περιπαίζουν και το χλευάζουν για την αδυναμία του.
Οι γονείς συνήθως αδυνατούν να διαχειριστούν την ευαίσθητη αυτή κατάσταση. Δεν μπορούν κατανοήσουν , ούτε και να δεχτούν πως το ομιλητικό παιδί στο σπίτι μετατρέπεται σε ένα αμίλητο και ανέκφραστο ον στο σχολείο ή στο πάρκο. Πολλές φορές το πιέζουν να πει έστω και μια λέξη, στρατηγική που φέρνει ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα.

Πώς να βοηθήσετε το παιδί σας

Καθησυχάστε το. 
Πείτε του ότι το αγαπάτε έτσι όπως είναι, μην την πιέζεται να αλλάξει εδώ και τώρα. Η επιλεκτική αλαλία είναι αποτέλεσμα του άγχους για την ομιλία και όχι πείσμα. Μην ξεχνάτε όσο περισσότερο το πιέζετε να μιλήσει τόσο περισσότερο το αγχώνετε.
Ενημερώστε φίλους και συγγενείς για την επιλεκτική αλαλία. (δίχως να είναι το παιδί μπροστά). 
Πείτε τους ότι ακόμη και αν δεν λαμβάνουν απάντηση να συνεχίζουν να του μιλάνε και να του αφήνουν χρόνο μεγαλύτερο από 5 δευτερόλεπτα όταν του απευθύνουν ερωτήσεις . Αξίζει να σημειωθεί πως ο γονιός δεν πρέπει να κάνει τη φωνή του παιδιού και να απαντάει αντί αυτού.
Ενισχύστε τις κοινωνικές του συναναστροφές. 
Καλέστε φίλους στο σπίτι όπου το παιδί νιώθει άνετα να εκφραστεί και ίσως και να μιλήσει.
Ενθαρρύνετε το να ξεκινήσει δραστηριότητες 
όπως μπάσκετ, βόλεϊ, τένις, κολύμβηση τα οποία απαιτούν λιγότερη λεκτική επικοινωνία και περισσότερη γλώσσα του σώματος. Με την άθληση τα παιδιά εκτονώνονται και μαθαίνουν να συνεργάζονται.
Βιντεοσκοπείστε το παιδί σας να αφηγείται ιστορίες ή παραμύθια. 
Εμψυχώστε το να δείξει το βίντεο σε όσους θα θελε να μιλήσει αλλά δεν μπορεί.
Παροτρύνετε το να τηλεφωνεί σε φίλους ή συμμαθητές. 
Τα παιδιά με επιλεκτική αλαλία συνήθως μιλούν στο τηλέφωνο χωρίς αναστολές.
Τονώστε την αυτοπεποίθηση του. 
Ορισμένες από τις σκέψεις που μπορεί να κάνει είναι 
«πώς να ακούγεται η φωνή μου στους άλλους;» 
«μπορώ να λέω όλες τις λέξεις σωστά;» 
«μπορώ να τα καταφέρω στο σχολείο;» 
«Μπορώ να κάνω φιλίες;»

    Δεν υπάρχουν σχόλια:

    Δημοσίευση σχολίου