Στις 27 Οκτωβρίου τιμάται από την Ορθόδοξη Εκκλησία η μνήμη της αγίας Πρόκλας, συζύγου του Ποντίου Πιλάτου του ηγεμόνος, κατά το αξιομνημόνευτο και σωτήριο έτος της φριχτής Σταύρωσης του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού!
«Καθημένου δε αυτού επί του βήματος απέστειλε προς αυτόν η γυνή αυτού λέγουσα· μηδέν σοι και τω δικαίω εκείνω· πολλὰ γαρ έπαθον σήμερον κατ' όναρ δι' αυτόν». (Ματθ.27,19)
Ανάμεσα στις 12 Ευαγγελικές περικοπές της Μεγάλης Πέμπτης αναγινόσκεται εν μέσω αυτών και ο παραπάνω στοίχος.
Σε αυτόν τον στοίχο πληροφορούμεθα μέσα από το ευαγγέλιο για το όνειρο της γυναίκας του Πόντιου Πιλάτου την οποία βέβαια ο ευαγγελιστής την αφήνει ως ανώνυμη και την αναφέρει απλά ως "γυνή αυτού".
Το όνομα της συζύγου του Πόντιου Πιλάτου κατά την παράδοση είναι το Πρόκλα το οποίο προέρχεται από το λατινικό όνομα Procula και στην μεταφορά του στην ελληνική αναφέρεται ως Πρόκλα.
Πολλοί την συγχέουν με την Αγία Κλαυδία της Ρώμης μολονότι όμως αυτό δεν μπορεί να ισχύει διότι ούτε ηλικιακά αλλά και ούτε σύμφωνα με μελέτες και την παράδοση μπορεί να συνδεθεί η αγία Κλαυδία ως σύζυγός του Πόντιου Πιλάτου.
Για τον βίο της επίσης πολλά δεν είναι γνωστά παρά μόνο μέσα από τα απόκρυφα ευαγγέλια αλλά και την παράδοση και με βάση κάποιες έρευνες και κάποια στοιχεία μπορούμε να τα θεωρήσουμε πιο ασφαλή και αληθινά.
Σύμφωνα με τον Πλούταρχο οι Ρωμαίοι ονόμαζαν με το όνομα Proculus τα παιδιά τα οποία έρχονταν στην ζωή ενώ οι πατεράδες τους έλειπαν και βρίσκονταν μακρυά από την στιγμή αυτή. Άρα πιθανόν η Πρόκλα να γεννήθηκε χωρίς την παρουσία του πατρός της.
Πολλοί αναφέρουν πως η Πρόκλα ήταν νόθο παιδί ενός αυτοκράτορα αλλά οι ισχυρισμοί τους καταρρίπτονται άμεσα μιας και απλά θέλουν να αποδώσουν μια νουβελοειδή νότα στα μυθεύματα τους.
Η Πρόκλα λογικά ανήκε σε κάποια αριστοκρατική οικογένεια της Ρώμης. Πριν το 26 μ.Χ. νυμφεύεται τον Πόντιο Πιλάτο που αν και η καταγωγή του προέρχεται από την τάξη των ιππέων προωθήθηκε στο αξίωμα του επάρχου και επιτρόπου λόγω της εύνοιας που είχε από τον Λεύκιο Αιλίο Σηιανό αρχηγού των Πραιτωριανών και ευνοούμενος του αυτοκράτορα Τιβέριου.
Το 26 μ.Χ. ο σύζυγος της Πόντιος Πιλάτος μετατέθηκε και ανέλαβε την επαρχία των Ιουδαίων και η σύζυγός του τον ακολούθησε μέχρι εκεί, κάτι που δεν συνηθιζόταν εκείνη την περίοδο αλλά είτε από αφοσίωση στον σύζυγό της είτε από την αγάπη που της έτρεφε ο Πιλάτος ή και από τα δύο μαζί έφτασε κι αυτή στην Ιουδαία.
Διέμεναν στο Πραιτώριο το παλιό παλάτι του Ηρώδη που έμεινε στην ιστορία ως ο σφαγέας των νηπίων και δήμιος των πρώτων μαρτύρων στην Καινή Διαθήκη.
Το 33 μ.Χ. μετέβησαν για το Πάσχα στα Ιεροσόλυμα για να ελέγχει την κατάσταση στο κέντρο των Εβραίων που θα κατέκλυζαν την Ιερουσαλήμ εκείνη την περίοδο μολονότι ανέφερε ότι το έκανε για να τιμήσει τους Ιουδαίους για τις θρησκευτικές τους εορτές.
Ο Ιησούς οδηγείται μπρος τον Πόντιο Πιλάτο ο οποίος αντιλαμβάνεται πως ουδέν αδίκημα έχει πράξει ώστε να τον καταδικάσει και πως οι αρχιερείς με πιέσεις τους προς αυτόν ήθελαν να τον οδηγήσουν στο να λάβει την καταδικαστική απόφαση.
Για έναν ανεξήγητο λόγο προσπαθεί να ξεφύγει από αυτό αν και ως πολέμαρχος δεν είχε φόβο να αφαιρεί ζωές.
Αποστέλλει τον Ιησού στον βασιλιά Ηρώδη Αντύπα ως αρμόδιο λόγω χωρικής εντοπιότητας. Μάταια όμως διότι και ο Ηρώδης τον αποστέλλει ξανά πίσω στον Πιλάτο.
Ο Πιλάτος παρατηρούν οι αρχιερείς ότι προσπαθεί να αποφύγει να λάβει την καταδικαστική απόφαση την οποία τον πίεζαν οι ίδιοι να λάβει.
Μήπως είχε κάποια πληροφορία; Μήπως και ο ίδιος είδε κάποιο όνειρο σαν κι αυτό που είδε η σύζυγος του; Ποτέ αυτό δεν θα μας γίνει γνωστό εκτός κι αν ο Θεός ο ίδιος το αποκαλύψει.
Το μόνο σίγουρο είναι πως μετά από αυτά η σύζυγος του αποστέλει έναν έμπιστο της να ενημερώσει τον Πιλάτο ώστε να τον προειδοποίησει να μην βλάψει τον Ιησού.
Φαίνεται πως η σύζυγος του Πόντιου Πιλάτου είχε μια μεγάλη επιρροή πάνω του. Η Πρόκλα είχε την πεποίθηση πως θα τον επηρεάσει και λογικά αυτό είχε ξαναγίνει στο παρελθόν ώστε να έχει αυτήν την πεποίθηση.
Ο έμπιστος της Πρόκλας ενημερώνει εν μέσω της δικής του Ιησού τον Πιλάτο για το όνειρο της συζύγου του ενώ η ιδια παρακολουθει διακριτικά από απόσταση σεβόμενη τον άνδρας της και το αξιωμα του. Ο ίδιος σκεπτικός και προβληματισμένος προσπαθεί να βρει λύση.
Ίσως κάτι είχε δει και ο ίδιος νωρίτερα το οποίο επισφραγίστηκε με την πληροφορία που του αποκάλυψε η σύζυγος του. Γιατί όμως ο θεός επιλέγει μέσω ονείρου να "βοηθήσει" τον Πόντιο Πιλάτο;
Γιατί προσπαθεί αφού προσέρχονταν ο Υιός Του εκούσια στο πάθος και στην Σταύρωση προκειμένου να αναστήσει το ανθρώπινο γένος και να του δώσει ξανά την παλιά του αίγλη μέσα στην Βασιλεία των Ουρανών;
Ίσως να μην ήθελε να τον αδικήσει ή ίσως ήθελε αυτό να αποτελέσει σημείο για την μετά την βάναυση απόφαση του για μετάνοια και σωτηρία του ίδιου και σίγουρα θα βρισκόταν τρόπος να εκπληρωθεί το σχέδιο του Θεού.
Δυστυχώς ο Πόντιος Πιλάτος δεν κατάφερε να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων διότι φοβούνταν τους Ιουδαίους αρχιερείς οι οποίοι και παλαιότερα προσπάθησαν να τον συκοφαντήσουν στον Καίσαρα.
Η σύζυγος του όμως Πρόκλα άδραξε αυτήν την ευκαιρία και την μετέτρεψε σε σωτηρία της ψυχής της.
Καθ' ότι έκανε αυτό που ήτο δυνατό από την πλευρά της να αποτρέψει το κακό αλλά και γενικά ο βίος της και η μαρτυρία της την στεφάνωσε με την χάρη του Θεού και την εξύμνησε στους αιώνες.
Είναι πολύ πιθανό δε, η Πρόκλα να είχε ακούσει ή ακόμη και να είχε γνωρίσει τον Χριστό και την διδασκαλία Του για αυτό και δεν άφησε το όνειρο να μην την επηρεάσει, αλλά το πρόσωπο το οποίος της αναφέρθηκε στο όνειρο πιθανόν της ήταν αρκετά γνωστό ώστε να προσπαθήσει μέσω της επιρροής της να Τον σώσει η μάλλον να σώσει τον σύζυγό της από το να βάψει τα χέρια του με αθώο αίμα, το Αίμα του Θεανθρώπου.
Δυστυχώς για τον Πιλάτο δεν τα κατάφερε κι έτσι ο Ιησούς οδηγήθηκε στην Σταύρωση μα και στην Ανάσταση.
Η ιστορία όμως μας κρύβει και πάλι το τι απογίνεται η σύζυγος του Πιλάτου.
Ο Πόντιος Πιλάτος όμως καλείται από τον Καίσαρα και καταδικάζεται εφόσον και ο ίδιος ομολογεί ότι πήρε αδίκως την απόφαση της Σταυρώσεως του Χριστού. Οι παραδόσεις και οι μύθοι περιπλέκονται για το τέλος του Πιλάτου.
Εμείς όμως ευελπιστούμε στην μετάνοια του και στην σωτηρία του όπως και κάθε ανθρώπου.
Η Πρόκλα εφόσον είχε ακολουθήσει τον σύζυγό της στην Ιουδαία σίγουρα τον ακολούθησε και στην επιστροφή του στην Ρώμη αλλά και σε όπου αυτός κατέληξε.
Η Αγία Πρόκλα άγνωστο το πότε αλλά από πολύ νωρίς στην ιστορία του χριστιανισμού κατατάσσεται στην χωρία των αγίων μιας και γίνεται πολλές φορές μνεία σε εκκλησιαστικά χειρόγραφα για την εορτή της μνήμης της, η οποία μάλιστα είναι στις 27 Οκτωβρίου, αλλά προς τιμήν της υπήρχε και μόνη αφιερωμένη σε αυτήν στην περιοχή της Κωνσταντινούπολης τον 13ο αιώνα.
Άγνωστη στους ανθρώπους, ιδιαιτέρως γνωστή όμως στον Χριστό η Αγία Πρόκλα μεσσιτεύει από εκεί ψηλά δίπλα στον θρόνο του Πανάγαθου Θεού για οποίο την επικαλείται.
Δεν τιμάται μόνο από τους ορθόδοξους, ενώ η ίδια όπως φαίνεται θέλει να μένει στην αφάνεια ίσως διότι δεν επηρέασε αυτούς που προσπάθησε, ίσως και λόγω της ταπεινοφροσύνης.
Επηρέασε όμως το όνειρο αυτό την ζωή της ίδιας δίδοντας της μεγάλη ευλογία αλλά και παρρησία ενώπιον του θρόνου του Θεού μιας και δεν είναι καθόλου συνηθισμένο όνειρα να αποκαλύπτουν περί του ίδιου του Χριστού σε ανθρώπους.
...και κάπως έτσι το σώμα της εκκλησίας σύσσωμο ψάλλει «Έχει παρεστώσάν σε, Πρόκλα Δεσπότης, Ο Πιλάτω πριν σω παραστάς συζύγω».
Θείου πληρουμένη ἤδη φωτός, Πρόκλα μακαρία, τῆς ψυχῆς μου τόν σκοτασμόν, λῦσον ταῖς εὐχαῖς σου, καί φέγγει μετανοίας, καταύγασον τόν νοῦν μου, καθικετεύω σε.
Αγία Πρόκλα, Αγία του Θεού πρέσβευε υπέρ ημών.
Εύχεσθαι και εσείς...
Του Σπύρου Συμεών για την Romfea.gr
(για εμάς από τον Αλέξιο Αναγνώστη)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου