Το θαύμα της αγίας Παρασκευής που εξάλειψε την ισπανική γρίπη

Συγκλονιστικές μαρτυρίες-η σωτήρια παρέμβαση πριν 100 χρόνια, που έσωσε αμέτρητες ζωές στο Θέρμο από την επιδημία η οποία «θέριζε» την Ελλάδα και την Ευρώπη.

Η ζωή χωρίς την Αγάπη είναι στενεμένη και λίγη. Γι’ αυτό και όσοι ζουν στην αλήθεια του το θαύμα, ζουν στον κραδασμό της Αναστημένης Αγάπης. Το θαύμα δεν χάνεται, βρίσκεται στη καρδιά όσων το έζησαν και η μνήμη δυναμώνει και οι μελλοντικοί άνθρωποι ζουν τα θαύματα, σαν να έγιναν στον δικό τους καιρό κι ας τα έκανε ο Θεός πριν δυο χιλιετίες, ή πριν εκατό χρόνια. Παρόμοια ζωντανό παραμένει σήμερα το θαύμα που έκανε η Αγία Παρασκευή πριν 100 χρόνια και εξαφάνισε τη θανατηφόρα ισπανική γρίπη από την περιοχή του Θέρμου στην Αιτωλοακαρνανία. Ο κ. Αθανάσιος Ζέρης, δάσκαλος από το Θέρμο, άκουσε από τους παλιούς της περιοχής την ιστορία αυτή, μελέτησε τα βιβλία που είχαν γράψει στα βιβλία τους οι ιερείς της εποχής του 1918 και μεταφέρει στην “Ορθόδοξη Αλήθεια ”, την εξιστόρηση των γεγονότων. Σπουδαγμένος στη Ζωσιμαία παιδαγωγική ακαδημία είναι πρόεδρος της πολιτιστικής ένωσης φίλων Θερμιών “Το κρυφό σχολειό”. Υπήρξε ο εμπνευστής της αναπαράστασης του κρυφού σχολειού με κέρινα ομοιώματα στο ιστορικό μοναστήρι της αγίας Παρασκευής Μάνδρας Θέρμου.

Το παράδοξο

Ο συνταξιούχος πλέον δάσκαλος κ. Ζέρης θα μας μιλήσει για το παράδοξο του θαύματος:
«Η λέξη θαύμα έχει πλατιά σημασία. Στην κυριολεξία όμως είναι ό,τι γίνεται έξω από τους φυσικούς νόμους. Είναι όλα τα υπερφυσικά φαινόμενα τα οποία στο πέρασμα των αιώνων έχουν ονομαστεί ως σημεία, παράδοξα και θαυμαστά.
Πολλοί είναι αυτοί που τα απορρίπτουν ή προσπαθούν να τα ερμηνεύσουν ως τυχαία γεγονότα ή με τη μέθοδο της παραψυχολογίας. Γι’ αυτό σήμερα η έννοια της λέξης θαύμα, δυστυχώς μαζί και με άλλες πολλές λέξεις και έννοιες, έχουν πάρει άλλο δρόμο και ερμηνεύονται μόνο με το πνεύμα της εποχής μας, το οποίο θέλει να περιορίζει τον σύγχρονο άνθρωπο μέσα στις εγκόσμιες φυσικές του ικανότητες, με αποτέλεσμα να δέχεται και να θαυμάζει τα θαύματα της επιστήμης, της τέχνης και του πολιτισμού, αλλά να μη θέλει ν’ ακούσει για τα θαύματα του Χριστού μας, της Παναγίας μας και των Αγίων μας.
Η αγία μας εκκλησία δέχεται το θαύμα ως μυστήριο, από δημιουργίας κόσμου έως σήμερα για τη σωτηρία του ανθρώπου. Είναι η αποκάλυψη του ίδιου του Θεού για κάποιον σωτηριώδη σκοπό. Είναι σταθμός μαρτυρίας της παρουσίας του Θεού μέσα στον κόσμο. Είναι σταθμός ανεφοδιασμού για τον άνθρωπο. Είναι σταθμός μνήμης του Χριστού και των Αγίων μας. Το θαύμα είναι δεμένο περισσότερο με την καρδιά μας, παρά με το μυαλό μας. Είναι δεμένο με τη σιωπή παρά με τα λόγια.
Έτσι, είναι πολλά τα θαύματα των Αγίων μας, που έχουν γίνει και γίνονται στους ανθρώπους. Ένα από αυτά είναι και το θαύμα της Αγίας Παρασκευής Μάνδρας – Θέρμου, διά μέσου της θαυματουργού εικόνας της που φυλάσσεται στην Ιστορική Ιερά Μονή Αγίας Παρασκευής Μάνδρας Αιτωλίας, της γνωστής “μαυρομάτας”, όπως την αποκαλούν οι κάτοικοι της περιοχής.»

Το θαύμα που εξάλειψε τη φονική ισπανική γρίπη, δεν μπορούσε παρά να γράψει ιστορία σε μια χρονική περίοδο που τα φάρμακα και τα εμβόλια ήταν σχεδόν ανύπαρκτα, και οι θάνατοι από την επιδημία αυξάνονταν ολέθρια. Ο κ. Ζέρης θα εξηγήσει γιατί το θαύμα αυτό παραμένει ανεξίτηλο και εορτάζεται 100 χρόνια με ξεχωριστή λαμπρότητα:
«Το έτος, 1918 ξέσπασε επιδημία γρίπης, σε όλη την Ευρώπη, και σε όλη την Ελλάδα, η λεγόμενη “Ισπανική γρίπη”. Στην περιοχή δε του Θέρμου, η επιδημία γρίπης βρισκόταν σε μεγάλη έξαρση.
Καθημερινά και για τρεις μήνες περίπου, οι θάνατοι από τη γρίπη, όπως βεβαιώνονται από τα βιβλία της Εκκλησίας, ανέρχονταν σε δυο – τρεις – τέσσερις – πέντε – έξι ακόμα και δώδεκα την ημέρα. Η κατάσταση ήταν τραγική.
Οι ομολογίες των ανθρώπων που έζησαν, συγκλονιστικές εμπειρίες.
Οι συγγενείς των νεκρών δεν τολμούσαν να συνοδεύσουν τους δικούς τους ανθρώπους, ούτε στην τελευταία τους κατοικία, επειδή η νόσος ήταν μεταδοτική.
Οι ιερείς της εποχής εκείνης το ομολογούσαν. Οι άνθρωποι γενικά ήταν πανικόβλητοι μπροστά στο μεγάλο κακό. Δεν υπήρχε τρόπος να την καταπολεμήσουν.
Έκαναν περιφορά της εικόνας, δεήσεις και έψαλαν το «Κύριε Ελέησον» για να σταματήσει το κακό!
Όπως υπογραμμίζει συγκινημένος ο κος Ζέρης, «μόνη τους ελπίδα, ο Θεός και η Αγία Παρασκευή. Έτσι οι ιερείς μαζί με τους κατοίκους, πήραν την απόφαση να κατεβάσουν την ίδια την εικόνα της Αγίας Παρασκευής στο Θέρμο και να την περιφέρουν στους δρόμους.
Πράγματι στις 20 Νοεμβρίου του 1918 με επικεφαλής τον μακαριστό π. Κωνσταντίνο Κωνσταντόπουλο (1835-1930), εφημέριο τότε του αγίου Δημητρίου Θέρμου, ο οποίος εξυπηρετούσε ταυτόχρονα και τις λειτουργικές ανάγκες των κατοίκων του οικισμού Μάνδρας, στο Μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής, μαζί με τους επίσης μακαριστούς ιερείς: Παπαγιάννη Τσαπατώρη (Απ.1944), Αριστείδη Ταξιαρχιώτη (Απ.1933), Αριστομένη Πίτσιο (Απ.1938) και με συνοδεία κατοίκων της περιοχής ανέβηκαν στο Μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής, έκαναν δέηση, πήραν την εικόνα της Αγίας και με τον κόσμο να ακολουθεί, έφτασαν στο Θέρμο με τα πόδια από το παλιό μονοπάτι, “το ρεματάκι”, ψέλνοντας και λέγοντας το “Κύριε ελέησον” συνέχεια και ψελλίζοντας το “Αγία Παρασκευή κάνε το θαύμα σου”. Μπαίνοντας στο Θέρμο και κατά μήκος του δρόμου, κατά χρονικά διαστήματα έκαναν στάση, για δέηση.
Ψαλμοί και ύμνοι ακούγονταν και οι άνθρωποι έβγαιναν από τα μαγαζιά τους και τα σπίτια τους, για να κάνουν το σταυρό τους και να προσευχηθούν στην Αγία να σταματήσει το κακό που τους βρήκε».

Πώς δύο κάτοικοι που είχαν προσβληθεί από τον θανατηφόρο ιό κατάφεραν να βρουν γιατρειά

Το πρώτο θαύμα έγινε στη γειτονιά των Αγραφιωτών. Εκεί μέσα στο σπίτι υπήρχε κατάκοιτος στο κρεβάτι και βαριά άρρωστος, ο 18χρονος Θεόδωρος Αγραφιώτης, που είχε προσβληθεί από τη γρίπη. Η μάνα του βλέποντας τη λιτανεία να φτάνει κάτω από το σπίτι τους, έτρεξε και φώναξε λέγοντας: “Σήκω Θόδωρε, σήκω παιδί μου να κάμεις το σταυρό σου στην εικόνα της αγίας Παρασκευής που περνά στο δρόμο, να σε κάνει καλά”.
Πράγματι ο Θόδωρος μετά την προτροπή της μάνας του και υποβασταζόμενος με δυσκολία σηκώθηκε, έφτασε μέχρι το παράθυρο, έκανε το σταυρό του, ψιθύρισε το όνομα της αγίας Παρασκευής. Και ω του Θαύματος! Μπροστά στα υγρά και έκπληκτα μάτια της μητέρας του και πολλών άλλων, έγινε αμέσως καλά.
Η Αγία έκανε το θαύμα της. Ο Θόδωρος Αγραφιώτης έγινε εντελώς καλά, μεγάλωσε, έκανε οικογένεια, απέκτησε επτά κόρες, έζησε πολλά χρόνια μετά και στα βαθιά γεράματά του, σε ηλικία 94 χρόνων έφυγε φυσιολογικά από τη ζωή. Με θαυμασμό, ενθουσιασμό και πίστη περισσότερη συνέχισε η πομπή της λιτανείας την πορεία της και το δεύτερο θαύμα δεν άργησε να έρθει.

Βαριά άρρωστη

Συγκεκριμένα όταν η Ιερή Πομπή έφτασε κάτω από το σπίτι του Κώνστα Υφαντή, η Ευφροσύνη Κώνστα Υφαντή, ήταν άρρωστη βαριά και κατάκοιτη στο κρεβάτι της, περιμένοντας το μοιραίο τέλος της, άκουσε τις ψαλμωδίες και ρώτησε τι συμβαίνει, τη γυναίκα που τη συντηρούσε.
Εκείνη της εξήγησε και η άρρωστη Ευφροσύνη την παρακάλεσε να τη βοηθήσει να σηκωθεί να δει από το παράθυρο την εικόνα της αγίας Παρασκευής. Πράγματι τη βοήθησε η γυναίκα που την περιποιείτο να σηκωθεί και να πάει στο παράθυρο. Η άρρωστη τότε, έκανε το σταυρό της και παρακάλεσε την Αγία να την κάνει καλά. Αμέσως έγινε καλά και πήγε από κοντά να ασπαστεί την Ιερά Εικόνα και να ευχαριστήσει την Αγία.
Έζησε δε μετά η Ευφροσύνη άλλα δεκατέσσερα (14) χρόνια και εκοιμήθη φυσιολογικά το έτος 1932.
Το ίδιο συνέβη και με τους άλλους ανθρώπους που είχαν προσβληθεί από τη θανατηφόρο γρίπη. Στο αντίκρισμα και μόνο της εικόνας Της, κάνοντας το σταυρό τους ή ψιθυρίζοντας το όνομα της αγίας Παρασκευής, γίνονταν καλά. Πράγματι από εκείνη την ημέρα, 20 Νοεμβρίου 1918, οι θάνατοι σταμάτησαν παντελώς από τη νόσο της Ισπανικής γρίπης.
Η αγία Παρασκευή έκανε το θαύμα της. Έσωσε για άλλη μια φορά τους κατοίκους του Θέρμου και των γύρω χωριών απ´ αυτή τη επιδημία.
Από τότε όλοι οι άνθρωποι της περιοχής του Θέρμου και του οικισμού Μάνδρας, εορτάζουμε την ανάμνηση αυτού του θαύματος, κάθε χρόνο, με ξεχωριστή λαμπρότητα και Θρησκευτική κατάνυξη».

Ο εορτασμός, η αναπαράσταση του σχολειού στην κρύπτη και η ειδική ιερή Παράκληση

Ο μελετητής της αθόρυβης αρχικά εορταστικής ανάμνησης του θαύματος της αγίας Παρασκευής κ. Αθανάσιος Ζέρης θα καταλήξει σε ένα συμπέρασμα ελπίδας για την αποδοχή από τους παλαιούς και την ανανέωση της μνήμης από τους τωρινούς πιστούς:
«Σήμερα ο εορτασμός του θαύματος του 1918 της αγίας Παρασκευής σε συνδυασμό με τη δημιουργία αναπαράστασης του ″κρυφού σχολειού″ με κέρινα ομοιώματα στην Κρύπτη της Ι. Μονής, μνημόσυνο στον συντοπίτη μας Άγιο, τον ΠΑΤΡΟΚΟΣΜΑ δημιούργησε μια πνευματική επέκταση πέραν των ορίων της περιοχής μας. Γράφτηκε μάλιστα και Ιερή Παράκληση ειδικά για το θαύμα αυτό, εκ της θανατηφόρου γρίπης.
Το Απολυτίκιο που ακολουθεί σε ( Ήχος γ΄ Θείας Πίστεως), είναι μια ακόμη θερμή ικεσία προς την Προστάτιδα αγία Παρασκευή.

Χαίρει έχουσα η Μάνδρα Θέρμου,
Σε ακοίμητον φρουρόν και σκέπην.
Παρασκευή Αθληφόρε αοίδιμε.
Τη γαρ Μονή Σου οι πάντες προστρέχουσι,
απαλλαγήν νοσημάτων αιτούμενοι.
Απαύστως πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ Πανθαύμαστε.
Δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.»

Το θαύμα δεν το κατανοείς, απλά μετέχεις. Δεν έχει τεκμήρια ένα τέτοιο δώρο, ούτε αποδείξεις. Το θαύμα μπαίνει στην ψυχή και μαστορεύει τη σωτηρία μας. Γι΄ αυτό και μας χαρίζεται, όπως η ελευθερία. Είτε το δεχόμαστε είτε όχι.
___________

Σοφία Χατζή
δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα
ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ, 24.07.2019