Όποιος έχει παλιά παπούτσια, άμα θέλει μπορεί να πάρει από τους νεκρούς !

Ήρθε εδώ κάποιος, καθηγητής Πανεπιστημίου, και μου λέει ότι σκέφτονται στα σοβαρά να καίνε τα οστά των νεκρών, γιατί δεν υπάρχει χώρος. 

"Bρε, του λέω, τι δεν υπάρχει χώρος; Τόσα ρουμάνια έχει η Θεσσαλονίκη!! Ολόκληρος Χορτιάτης! Γέμισε ένα νεκροταφείο, μετά 3-4 χρόνια, φτιάχνεις άλλο ένα πιο πέρα. Τι γέμισαν τα βουνά παντού με πολυκατοικίες;"
 

Μου λέει "και εξ απόψεως υγιεινής!"

Τι εξ απόψεως υγιεινής, που έχετε βρωμίσει όλο τον κόσμο, που βρωμίσατε τη θάλασσα στη Θεσσαλονίκη και αλλού, ενώ τα οστά είναι πλυμένα, καθαρισμένα! Λίγο σεβασμό. Αλλά αυτοί πάνε να εξευτελίσουν τον άνθρωπο, να τον κάνουν να μην αξίζει τίποτα. Να τον ξεκόψουν από τη ρίζα του, από τους προγόνους του, από την παράδοσή του, να τον αφήσουν μόνο και έρημο, να καταστρέψουν τη μνήμη του, τη σύνδεσή του με τους προηγούμενους, με τις αξίες και τη ζωή των προγόνων, για να τον κάνουν μετά ό,τι θέλουν με διάφορες θεωρίες να τον τραβάν από δω και από κει. Πάνε να σκορπίσουν την αθεΐα. Πέθανε; πάει χάθηκε ο άνθρωπος!

Να μην μπορεί να πάει στο κοιμητήριο, να φέρει στη μνήμη του το νεκρό, να αποδώσει κάποιο σεβασμό, κάποια τιμή. Να σκεφτεί σοβαρά πάνω στη ζωή, να καταλάβει ότι είμαστε περαστικοί απ’ αυτόν τον κόσμο, ότι έχει αξία η δικαιοσύνη και η τιμημένη ζωή. Αυτοί θέλουν να κρατούν το νου τού ανθρώπου σ’ αυτή τη ζωή συνέχεια, χωμένο μέσα στην ύλη.

Μετά μέσα σ’ αυτά τα οστά υπάρχουν και τόσοι Άγιοι, που δεν τους γνωρίζουμε. Όταν είχα πάει ένα ταξίδι στο Σινά, στη Ραϊθώ, πήγα στο νεκροταφείο τού Αγίου Γεωργίου και βρήκα τα οστά ενός μικρού παιδιού που είχαν πολλή χάρη… 

Ήταν σαν Άγια λείψανα, είχε περάσει η μπουλντόζα και τα είχε ξεθάψει – μάζεψα ό,τι μπόρεσα. Μετά από τόσα χρόνια! Τι αισθάνθηκα τότε! Eνώ αν δεν υπήρχε το κοιμητήριο; Τίποτα, θα ήταν χαμένα.

Παλιά είχαν τόσο σεβασμό στους νεκρούς, αφού δεν έπαιρναν τίποτα από νεκρό. Μια φορά στον πόλεμο, μας είπε ο ταγματάρχης: όποιος έχει παλιά παπούτσια, άμα θέλει μπορεί να πάρει από τους νεκρούς. Κανείς δεν πήρε. Τώρα τους καίνε στη Δύση και θέλουν και εδώ να κάνουν τέτοια.

"Ο Πατήρ Παϊσιος μου είπε"

Αθανασίου Ρακοβάλη,
Θεσσαλονίκη,
Κεντρική Διάθεση: “Ορθόδοξος Κυψέλη”

***

Δείτε ακόμα:

Για να παραγγείλετε το βιβλίο κάνετε κλικ πάνω στην εικόνα

Το καινούριο σύνδρομο της εποχής μας ονομάζεται «Text neck»...

Οι επιπτώσεις της παρατεταμένης κλίσης του κεφαλιού πάνω στη σπονδυλική στήλη από τη χρήση tablet και κινητών. 
Πέραν της μιας ώρας καθημερινής χρήσης με κακή στάση προκαλείται σταδιακά εκφυλισμός της αυχενικής μοίρας και των δίσκων της σπονδυλικής στήλης, ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζουν κύρτωση στη θωρακική μοίρα τους, δηλαδή κύφωση. 
Περισσότερα στο κείμενο που ακολουθεί...
(επιμέλεια: Evangelos Zoumbaneas) 

Άρθρο του δρος Jim Goldman

Το συγκεκριμένο σύνδρομο είναι οι επιπτώσεις της παρατεταμένης κλίσης του κεφαλιού πάνω στη σπονδυλική στήλη και το οποίο μετατρέπεται σε πρόβλημα ολοένα και περισσότερο τόσο για τα παιδιά όσο και για τους ενήλικες.

Αρκετά χρόνια πριν παρατήρησα ότι τα παιδιά που συνόδευαν τους γονείς τους στο γραφείο μου κατά τη διάρκεια της επίσκεψης κάθονταν σχεδόν σε εμβρυακή στάση κι έπαιζαν με το Nintendo τους. Στη συνέχεια ήρθαν τα κινητά τηλέφωνα και τα παιδιά πλέον κάθονται κοιτάζοντας προς τα κάτω με τους αντίχειρές τους να πληκτρολογούν. Είπα στους γονείς ότι θα έρθει η στιγμή που τα κινητά τηλέφωνα θα δημιουργήσουν το επόμενο σύνδρομο με τον ίδιο τρόπο που οι υπολογιστές έγιναν αιτία για το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα. 

Πρότεινα να χρησιμοποιήσουμε τον όρο «Texter’s neck».

Μαντέψτε τι έγινε στη συνέχεια: οι ειδικοί χρησιμοποιούν πλέον τον όρο «Text neck» για να περιγράψουν τις επιπτώσεις της παρατεταμένης κλίσης του κεφαλιού πάνω στη σπονδυλική στήλη. Με την ευκαιρία, δεν ήταν μεγάλη προνοητικότητα εκ μέρους μου να προτείνω αυτό τον όρο, διότι πώς αλλιώς θα μπορούσε να ονομαστεί; Εδώ είναι μερικές ίσως βαρετές, αλλά σημαντικές πληροφορίες.

Έρευνες δείχνουν ότι η κλίση του κεφαλιού κατά 15 μοίρες από την ουδέτερη θέση προσθέτει 12 κιλά πίεσης στη σπονδυλική στήλη και τους μυς. 

Η μεγαλύτερη κλίση αυξάνει την πίεση στον αυχένα. Αυτό μπορεί τελικά να προκαλέσει εκφυλισμό της αυχενικής μοίρας και των δίσκων της σπονδυλικής στήλης. Αυτές οι εκφυλιστικές αλλοιώσεις μπορούν να προκαλέσουν πόνο στον αυχένα και την πλάτη, προβλήματα στους ώμους και τους καρπούς, πόνο στο σαγόνι, πονοκεφάλους και σημαντικές αλλαγές της στάσης του σώματος που θα δούμε παρακάτω.

Μια μελέτη έδειξε ότι οι άνθρωποι συχνά κρατούν ή αλλάζουν τον ρυθμό της αναπνοής τους την ώρα που γράφουν μήνυμα στο κινητό τους. Αυτό αυξάνει την πίεση και μπορεί να επιβαρύνει περισσότερο τον αυχένα και τους μυς της πλάτης.

Άλλη μελέτη έχει δείξει ότι όσο περισσότερο οι άνθρωποι χρησιμοποιούν το κινητό τους τηλέφωνο, τόσο σε χειρότερη φυσική κατάσταση βρίσκονται. 

Μάλλον βέβαια δεν χρειαζόμασταν αυτή τη μελέτη. Είναι πράγματι δύσκολο να γράφουμε μηνύματα ενώ κάνουμε τζόγκινγκ. Όλα αυτά τα γραπτά μηνύματα πάντως οδηγούν σε μια πιο καθιστική ζωή. 

Σε μια μελέτη υπολογίστηκε ότι οι άνθρωποι ξοδεύουν σχεδόν 3 ώρες την ημέρα πάνω από τα κινητά τους και οι μισές είναι για να στείλουν γραπτά μηνύματα.

Το περιοδικό «Journal of Behavioral Addictions» έδειξε ότι τα παραπάνω νούμερα είναι ακόμη υψηλότερα με βάση μια διαδικτυακή έρευνα φοιτητών κολεγίου. Αυτά τα νούμερα βέβαια αφορούν μόνο τη χρήση του τηλεφώνου. Φανταστείτε τον χρόνο που δαπανάται αν προστεθούν και άλλες συσκευές, όπως τα τάμπλετ.

Έτσι, αυτός ο χρόνος χρήσης αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης των προαναφερθέντων προβλημάτων. Το ζήτημα όμως δεν σταματά εδώ. Ο συγγραφέας και ειδικός στη στάση του σώματος δρ Steven Weiniger αναφέρει ότι οι άνθρωποι που κάθονται 8-12 ώρες την ημέρα επί σειρά ετών έχουν αυξημένο κίνδυνο κατά 91% για διαβήτη τύπου 2 και θνησιμότητα. 

Ο κίνδυνος καρδιαγγειακών παθήσεων και αρθρίτιδας αυξάνεται ακόμα κι αν ασκείστε.

Ρίξτε μια ματιά γύρω σας και παρατηρήστε τα παιδιά και τους νεαρούς ενήλικες σήμερα. Προσέξτε ότι το κεφάλι τους βρίσκεται μπροστά από το σώμα, οι ώμοι είναι στραμμένοι προς τα μέσα και το σώμα τους καμπουριάζει ακόμα και όταν στέκονται όρθιοι. Ένας δάσκαλος πολεμικών τεχνών που γνωρίζω σχολίασε ότι τα παιδιά στις τάξεις του είναι λιγότερο ευέλικτα συγκριτικά με 20 χρόνια πριν. 

Μπορώ να πω ότι πολύ περισσότεροι έφηβοι και νεαροί ενήλικες που επισκέπτονται το γραφείο μου παρουσιάζουν κύρτωση στη θωρακική μοίρα τους. Ο κλινικός όρος γι’ αυτό είναι η κύφωση.

Η κύφωση είναι η υπερβολική κύρτωση της θωρακικής μοίρας. Σκολίωση υπάρχει όταν η σπονδυλική στήλη έχει πλευρικές καμπύλες καθώς την παρατηρούμε από πίσω. Αναρωτιέστε γιατί το αναφέρω; Η σοβαρή σκολίωση μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη πνευμονική και καρδιακή λειτουργία. Η σοβαρή κύφωση μπορεί να περιορίσει τον χώρο στο στήθος και να οδηγήσει σε παρόμοια προβλήματα. Αυτό είναι σημαντικό. 

Γι’ αυτό εξετάζουμε τους μαθητές στα σχολεία για τυχόν ύπαρξη σκολίωσης.

Αυτή η πάθηση αναπτύσσεται κυρίως στις ηλικίες μεταξύ 9-13 ετών. 

Υπολογίζεται ότι το 4% των παιδιών θα παρουσιάσει σκολίωση. Αυτό είναι αρκετό για να δικαιολογήσει τις προσπάθειες πρόληψης σε ολόκληρη τη χώρα. 

Νομίζω επίσης ότι οι αριθμοί που αφορούν την κύφωση θα αυξηθούν στο εγγύς μέλλον. Πρόκειται για μια τολμηρή πρόβλεψη, αλλά αν κοιτάξουμε γύρω μας δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε το γιατί.

Υπάρχουν φυσικά κάποιες διορθώσεις που πρέπει να γίνουν, αλλά το πώς θα πειστούν τα παιδιά (ή ακόμη και οι ενήλικες) να τις εφαρμόσουν είναι άλλο θέμα. 

Νομίζω ότι αν μιλάμε στα παιδιά μας και τα ρωτάμε τι νομίζουν ότι πρέπει να κάνουν, θα μπορούσε να υπάρξει κάποια πρόοδος. 

Αν σκεφτούν ορισμένες λύσεις, υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες να τις εφαρμόσουν...

πηγή

* Το σήμερα, το χθες και το για πάντα της ταφής και της καύσεως των νεκρών

           

               

Όταν τον περασμένο Ιανουάριο δημοσιεύθηκαν στην "Καθημερινή" κάποιες σκέψεις μου, που προσπαθούσαν να προσδιορίσουν το ήθος και το φρόνημα της πίστεως και παραδόσεώς μας σχετικά με την καύση των νεκρών, υπήρξε μιά επιστολή εντόνου αντιθέσεως προς τα γραφόμένα μου, γραμμένη όμως με ευγένεια, ειλικρίνεια και σοβαρότητα τέτοια που δεν θα μπορούσα εύκολα να αντιπαρέλθω.
 

Ο επιστολογράφος κατά την γνώμη μου ήταν δικαιολογημένος, αλλά δεν είχε δίκιο. Μιλούσε σωστά για την πραγματικότητα, αλλά δεν ακομπούσε την αλήθεια. Ο λόγος του θεολογικού βιώματος της διαχρονικής παραδόσεως της Εκκλησίας μας και η βαθύτερη ελπίδα των πραγμάτων του φάνηκε προκλητικά και υπερβολικά "εξωραϊσμένος". Έπαυσε η κοινωνία μας να έχει αντίστοιχα βιώματα.
 

Σκέφθηκα, λοιπόν, πως χρέος μου σήμερα, σ' αυτήν την ημερίδα, θα ήταν να αναφερθώ λίγο στη σημερινή και την παραδοσιακή πραγματικότητα του τρόπου της ταφής των νεκρών, αφήνοντας μέσα από αυτήν να διαφανεί η πνευματική αλήθεια για την πρόταση καύσης των νεκρών, όπως την ζει η Εκκλησία μας. Η πρόταση αυτή προφασίζεται την πραγματικότητα της ζωής και τα γεγονότα, διαψεύδεται όμως από την βαθύτερη αλήθεια των πραγμάτων.
                     
1. Η πραγματική εικόνα σήμερα
Σε μιά πόλη μεγάλη σαν την Αθήνα έχει πλέον δημιουργηθεί μιά νέα εικόνα της κηδείας. Ο νεκρός δεν διανυκτερεύει στο σπίτι του, αλλά σέ ψυγείο. Ούτε θάβεται την επομένη, αλλά συνήθως καθυστερεί. Οι γείτονες, αποξενωμένοι ο ένας από τον άλλο και ερμητικά κλεισμένοι στον εαυτό τους ο κάθενας αρνούνται το θέαμα και την κατάσταση που αυτό δημιουργεί. Η εκφορά του νεκρού δεν γίνεται πλέον από το σπίτι του -τον τόπο της εκφράσεώς του-, αλλά από το δημόσιο κοιμητήριο -τον τόπο της δημοτικής εκμεταλλεύσεώς του. Έτσι δεν τον ξαγρυπνούμε. Ο χώρος αποχαιρετισμού του είναι το απρόσωπο περιβάλλον του κοιμητηρίου, και μάλιστα μαζί με άλλους. Το γεγονός χάνει τη μοναδικότητά του.
 

Οι μεταφορείς της σορού, οι νεκροθάπτες, οι ψάλτες είναι άγνωστοι, που πληρώνονται και που συνεχώς αυτή την δουλειά κάνουν. Πρόσωπα εθισμένα και ως άγνωστα εντελώς αμέτοχα στην ιερότητα ή τουλάχιστον στο συναισθηματικό δράμα της ακολουθίας και στο πραγματικό της οικογενείας. Οι φίλοι και οι γνωστοί δεν συμμετέχουν ενεργά στην πρακτική διαδικασία της κηδείας, απλά παρακολουθούν παθητικά. 

Ο ιερέας, το ίδιο κουρασμένος, ψυχρός και συχνά αδιάφορος. Όπως ο γιατρός έχει συνηθίσει τους ασθενείς, αυτός έχει συνηθίσει να βλέπει τους νεκρούς. Αδυνατεί να συμμετάσχει. Τα λερωμένα του άμφια, η σκληρή και ξερή από τον κόπο και τη συνήθεια φωνή του, η μπουχτισμένη μορφή του, δίπλα στόν κακόγουστο διάκοσμο -απογοητευτικό αποτέλεσμα τυποποιημένης επαγγελματικής διαδικασίας και όχι ευλαβούς ευαισθησίας προσφιλών προσώπων- τα χιλιοπατημένα χαλιά, τους ανούσιους λόγους και τις παγερές όψεις των δημοτικών υπαλλήλων του κοιμητηρίου ή τις επαγγελματικές των εργολάβων, δεμένων με τους δυτικόπληκτους ξελαρυγγισμούς μιας παράταιρης χορωδίας ή την μοιρολογική φωνή ενός ψάλτη της παλαιολιθικής εποχής, συνθέτουν μιά εικονα που θυμίζει πιο πολύ τον θάνατο απ' όσο ο ίδιος ο νεκρός.
 

Η κηδεία κατήντησε να είναι περισσότερο μιά τελετή συμπαραστάσεως στους συγγενείς, παρά μιά εκκλησιαστική έκφραση συντόνου και εντόνου προσευχής για τον αποθανόντα. Μιά πράξη ανθρώπινης παρηγοριάς παρά μιά κίνηση εκζητήσεως της θεϊκής παρακλήσεως. Κάτι που γίνεται γι' αυτούς που μένουν πίσω, παρά κάτι που επιτελείται γι' αυτόν που αναχωρεί.
 

Όλο αυτό το σενάριο δημιουργεί σε ορισμένους τέτοια τραυματική εμπειρία συναισθηματικής και ιδεολογικής αποστροφής που, επειδή ακριβώς επαναλαμβάνεται, θέλουν οριστικά να την ξεχάσουν. Και επειδή αυτό δεν γίνεται, θέλουν να υποβαθμίσουν το γεγονός. Αυτό εύκολα στις μέρες μας οδηγεί στην πρόταση για καύση των νεκρών. Αυτό θα οριστικοποιήσει την ασέβεια.
                     
2. Το παραδοσιακό παρελθόν
Δίχως να πέσουμε στην παγίδα μιας εξωραϊσμένης παρελθοντολογίας, νομίζω δεν θα αδικούσαμε την αλήθεια, αν λέγαμε ότι το παρελθόν είχε πολύ περισσότερη ανθρωπιά, σεβασμό και υπογραμμισμένα τα πρόσωπα.
 

Ο κοινωνίες ήσαν μικρότερες, οι δεσμοί και οι σχέσεις πολύ πιο έντονες και αυθεντικές. Γι ' αυτό και η συμμετοχή του καθενός σε τόσο ιδιαίτερες στιγμές πολύ πιο προσωπική. Στά χωριά το γεγονός του θανάτου ήταν γεγονός που φαινόταν. Επικέντρωνε το ενδιαφέρον όλων. Μονοπωλούσε τις συζητήσεις. Έδινε ταυτότητα στην κοινωνική ζωή του συνόλου. Γι' αυτό και το επισφράγισμα του θανάτου, η κηδεία και η ταφή είχαν σεβασμό, χρόνο, διάρκεια και προσωπική συμμετοχή.
 

Απ' όπου περνούσε η κηδεία, σταματούσε κάθε κοσμική ή εμπορική συναλλαγή. Οι καταστηματάρχες κατέβαζαν τα στόρια -στη Θράκη και τη Μικρά Ασία, ακόμη και οι τούρκοι και οι μωαμεθανοί- όλοι σταυροκοπιόνταν, σταματούσε και το αντίθετο ρεύμα της κυκλοφορίας για να αποδώσει κι αυτό το σεβασμό του.
 

Η ίδια εικόνα διατηρείται σήμερα και στα μοναστήρια. Όλα επιτελούνται με μοναδική προσοχή στις λεπτομέρειες αυτές και υπογραμμίζουν την πίστη μας στο μυστήριο και το σεβασμό μας σ' αυτά που διακηρύττουμε. Αν η Εκκλησία δεν μπορεί να πει ναι στην καύση των μοναχών, δεν μπορεί να συγκατατεθεί ποτέ και με την καύση του οιουδήποτε πιστού της. 

Σήμερα στην εκταφή, ο αρμόδιος υπάλληλος του Δήμου έχει τα γάντια του για να μη μολυνθεί, απλώνει μιά τυποποιημένη σακκούλα "σκουπιδιών" ή"απορριμάτων" -έτσι γράφει η κορδέλλα- από τον Βασιλόπουλο ή τον Μαρινόπουλο και αρχίζει βιαστικά να σκάβει και να ψάχνει για τα οστά. Δίπλα του, ένα καταλερωμένο καροτσάκι γεμάτο χώματα, άχρηστα αντικείμενα και εργαλεία, το ίδιο με το οποίο γίνεται η μεταφορά των σκουπιδιών του κήπου, σού υπενθυμίζει απάνθρωπα το ενδεχόμενο να δεις τον αγαπημένο σου άλειωτο σκουπίδι να πετιέται σε μιά γωνιά για ένα ακόμη χρόνο. Ο άνθρωπος που τα κάνει αυτά εδώ πληρώνεται. Σού είναι πολύ δύσκολο να του πεις να προσέξει μήπως κάτι παραμείνει θαμμένο. Μπορεί και να θυμώσει.
 

Το παρελθόν και εδώ είναι διαφορετικό: Γυναίκες με καθαρές λεκάνες, άνδρες με κασμάδες και φτυάρια -που άφησαν για τη μέρα τη δουλειά τους- ο παπάς και οι συγγενείς πηγαίνουν για την εκτάφή. Απλώνουν πρώτα ένα πεντακάθαρο σεντόνι ή μιά αχρησιμοποίητη πετσέτα, όλα άσπρα και μέσα σε υποβλητική ησυχία, με συγκίνηση και αγωνία, στόν απόμερο χώρο του κοιμητηρίου, δίχως θορύβους επιτελείται η ιεροτελεστία της εκταφής. Αντί για αδικαιολόγητους φόβους, ο πόθος της καινούργιας συναντήσεως. Αντί για ψυχρή επαγγελματική βιασύνη, η τρυφερότητα των αισθημάτων και η υπομονή του σεβασμού. Ο χρόνος τραβάει, διαρκεί. Όλα πλένονται όχι σε φορμόλη ή άλλα χημικά, αλλά σε αγνό κρασάκι από το αμπέλι και με πεντακάθαρο νερό. Έτσι ξανασυναντά κανείς το τελευταίο υπόλειμμα του θησαυρού του προσώπου. Αυτό είναι αδύνατο να σκεφθεί κανείς να το κάψει. Δεν μπορεί.
 

Σίγουρα η εικόνα αυτή με κανένα τρόπο δεν θα μπορούσε να επανέλθει στη σημερινή πραγματικότητα. Η γνώση όμως και η διαρκής ανάμνησή της είναι βασική προϋπόθεση στη διαμόρφωση μιας σύγχρονης πνευματικής πρακτικής, συμβατής με τα δεδομένα της σημερινής κοινωνικής πραγματικότητος και της αιώνιας και διαχρονικής εκκλησιαστικής αλήθειας. Η κηδεία από υπόθεση δημοτικής εκμεταλλεύσεως πρέπει να ξαναγίνει ιερή πράξη καθαρά εκκλησιαστικής φύσεως.

Το β΄ μέρος εδώ 

και το γ΄ μέρος εδώ