Ο ΑΓΙΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ Ο ΕΚ ΠΡΕΒΕΖΗΣ |5 Αυγούστου

 

π. Δημητρίου Μπόκου

Ἡ Πρέβεζα ἔχει τὸν δικό της τοπικὸ ἅγιο. 

Εἶναι ὁ νεομάρτυρας ἅγιος Χρῆστος. 

«Ἐκ Πρεβέζης μὲν καταγόμενος, ἐν δὲ τῇ νήσῳ Κῷ ἀθλήσας ἐν ἔτει 1668 καὶ διὰ μαχαιρῶν καὶ πυρὸς τελειωθείς».

Ὁ ἑορτασμὸς τῆς μνήμης τοῦ ἁγίου Χρήστου εἶναι σχετικὰ πρόσφατο γεγονός. 

Μέχρι τὸ 1971 ὁ ἅγιος παρέμενε ἄγνωστος. 

Τότε ἔγινε γνωστό, ὅτι σὲ κάποιο χειρόγραφο κώδικα τοῦ Ἁγίου Ὄρους ὑπάρχει πληροφορία γιὰ τὸ μαρτύριο τοῦ ἁγίου Χρήστου. 

Πρόκειται γιὰ τὸν Λαυριωτικὸ κώδικα Ι΄ 38, τοῦ 17ου (ΙΖ΄) αἰ., φ. 136, ποὺ φέρει τὸν τίτλο «Γραμματικά». 

Ἐκεῖ ὑπάρχει ἡ ἀκόλουθη σύντομη περιγραφὴ τοῦ μαρτυρίου τοῦ ἁγίου Χρήστου ἀπὸ ἱερομόναχο τῆς Μονῆς Μεγίστης Λαύρας, ποὺ τὸ 1668 βρισκόταν στὴν Κῶ καὶ εἶχε γνωρίσει προσωπικὰ τὸν ἅγιο.

«Ὄντος μου ἐν τῇ νήσῳ Κῶ τὴ περιφήμω, κατὰ τὸ αχξη΄ (1668) Αὐγούστου ε’ (5), ἐδοξάσθη ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ Χρῆστος τὸ ὄνομα ἐκ Πρέβεζας, ὅστις ἦτον μὲ μίαν φεργάδα, ὅπου εἶχεν ἔλθει ἀπὸ τῆς νήσου Κρήτης. Καὶ εὐγῆκεν εὑρίσκοντάς με. Καὶ ἐξομολογηθείς, καθαρός, σεμνὸς καὶ εὐλαβὴς εὑρέθη.

Μετὰ δὲ ἡμέρας ἱκανάς, βουλομένου αὐτοῦ ἀπελθεῖν εἰς τὸ πλοῖον πρὶν τοῦ δειλινοῦ, ὑπήντησάν τινες αὐτῶν γιανίτσαροι καθυβρίζοντες τὴν πίστιν αὐτοῦ καὶ τὸ ἅγιον Βάπτισμα. Ὁ δὲ τρισμακάριστος θείῳ ζήλῳ πυρούμενος, ζέων ἀγάπης Χριστοῦ ὑπὲρ Χριστοῦ, οἷά τις χριστοφόρος, θωρακισθεὶς τῷ ζωοποιῷ σημείῳ τοῦ Σταυροῦ, ἀνταπεκρίθη:

-Ἡ ὑμετέρα θρησκεία, ἀσεβεῖς μιαρώτατοι, ἀξία ὕβρεων παντοδαπῶν καὶ αὐτὸς ὁ τοῦ ἀντιχρίστου πρόδρομος, τὸ θηρίον, τὸ βδέλυγμα τῆς ἐρημώσεως τὸ ἑστὸς ἐν τόπῳ ἁγίῳ, ὁ ψευδοπροφήτης καὶ τῶν κολάσεων ὁ ὑποφήτης, ὁ μιαρὸς Μωάμεθ.

Οἱ δὲ ἀσεβεῖς θυμοῦ πλησθέντες ἔδραμον συλλαβεῖν αὐτόν, καὶ αὐτοῦ φεύγοντος εἰς τὸ πλοῖον, πλῆθος πολύ, ὥσπερ τινὲς ἀνήμεροι αἱμοβόροι τε λέοντες, ὥρμησαν κατ’ αὐτοῦ, σύροντες, τύπτοντες ἀναισχύντως, ἀπήγαγον αὐτὸν καὶ παρέδωκαν τῷ πασιᾷ, δηλ. τῷ ἠγεμόνι, καὶ κατέκριναν αὐτόν, δείραντες, ραπίζοντες, καὶ λέγοντες αὐτῶ:

–Ἀρνείσαι τὸν Χριστόν σου καὶ τὸ Βάπτισμα, καὶ ἀφήσομεν τοῦ καυθῆναι σε καὶ τιμωρηθῆναι ἐλεύθερον!

Ὁ δὲ γενναίως καὶ μεγαλοφώνως ἔλεγε τὸ “Πιστεύω”, καταπτύων εἰς τὰ πρόσωπα αὐτῶν!

Οἱ δέ, ἰδόντες τὸ ἀμετάθετον τῆς καρδίας αὐτοῦ καὶ ἀκλόνητον, πάντες μαχαιροκοπήσαντες αὐτόν, ἐκτὸς τῆς πόλεως πῦρ ἀνάψαντες κατέκαυσαν. Ἀλλ’, ὢ Χριστὲ Βασιλεῦ, καθάπερ ἀστραπαί τινες ἡλιοειδεῖς, ἢ εἰπεῖν μαρμαρυγαὶ καὶ λαμπηδόνες, ὡράθησαν παρὰ πάντων, τὸ δὲ πανάγιον αὐτοῦ σῶμα πλεῖον τῶν τριάκοντα ἡμερῶν ἄθαπτον, οὔτε κύνες, οὔτε ἄλλο τι θηρίον ἔβλαψε, οὔτε ἥψατο καὶ πάντες οἵ τε εὐσεβεῖς καὶ πιστοὶ τρεῖς νύκτας οὐρανόθεν φῶς ἐπὶ τῷ ἁγίῳ καὶ μαρτυρικῷ σκήνει αὐτοῦ εἶδον. Καὶ ἐπιστώθην κἀγὼ ἀπὸ πολλοὺς τὰ ὅμοια ἀκούσας, οἵτινες λάθρᾳ μέρος τι τοῦ λειψάνου αὐτοῦ ἐκόμισαν. Τὸ δὲ λοιπὸν οἱ τῶν εὐσεβῶν διανείμαντες ἕκαστος μέρος, εὐλαβείας χάριν, ἔλαβε.

Οὕτως οὐκ ὀλίγον ἐκλάμψας, δαιμόνια ἐδίωξεν καὶ ἕτερα… Αὐτοῦ πρεσβείαις ὁ Θεός…».

Ἀμέσως μετὰ τὴ γνωστοποίηση τῆς σύντομης, ἀλλὰ ἄκρως σημαντικῆς αὐτῆς μαρτυρίας περὶ τοῦ ἁγίου Χρήστου, ὁ τότε Μητροπολίτης Νικοπόλεως Στυλιανός, συνεπικουρούμενος ἀπὸ τὸν φιλοπονώτατο πρωτοσύγκελλό του ἀρχιμανδρίτη Φιλάρετο (Βιτάλη), πέτυχε, ἐγκρίσει τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, τὴν ἐπίσημη καθιέρωση, ἀπὸ τὶς 5 Αὐγούστου 1972 καὶ ἑξῆς, τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς μνήμης τοῦ μέχρι τότε ἀγνώστου ἐκ Πρεβέζης ἁγίου νεομάρτυρα.

Σήμερα ἡ μνήμη του τελεῖται πανηγυρικὰ στὴν Πρέβεζα σὲ ναΰδριο ποὺ φέρει τὸ ὄνομά του καὶ ἀνήκει στὴν ἐνορία τοῦ Ἁγίου Βασιλείου Πρεβέζης. 

Ὁ ναὸς αὐτὸς τοῦ ἁγίου Χρηστου βρίσκεται στὴν ὁδὸ Μελίνας Μερκούρη 29. Ἀνεγέρθηκε σὲ οἰκόπεδο ποὺ δωρήθηκε γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸ ἀπὸ τὴν μακαριστὴ εὐλαβῆ ἐνορίτισσα Αἰκατερίνη Δαναηλίδου. 

Ὁ ναὸς χτίστηκε μὲ δωρεὲς τῶν χριστιανῶν, χάρη στὶς ἄοκνες προσπάθειες τοῦ ἱερέως π. Γεωργίου Καραφάτη. Στοὺς κτίτορες καὶ μεγάλους δωρητὲς ἀνήκουν ἐπίσης οἱ ἐκ Πρεβέζης Ἠλίας Τσολακίδης, Ἐλευθέριος Μουζάκης καὶ Δηδάμεια Παπαδήμα, ἡ ἐκ Πατρῶν Σταυρούλα Τούλα καὶ ἡ ἐκ Περιστερίου (Ἀθηνῶν) Κυριακὴ Μισέντου. 

Ὁ ναὸς θεμελιώθηκε στὶς 24 Νοεμβρίου 1991 ἀπὸ τὸν μακαριστὸ Μητροπολίτη Νικοπόλεως Μελέτιο καὶ ἐγκαινιάστηκε στὶς 5 Αὐγούστου 2013 ἀπὸ τὸν νῦν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Νικοπόλεως Χρυσόστομο.

Τὸ ἀπολυτίκιο τοῦ ἁγίου Χρήστου (συντεθὲν ὑπὸ τοῦ ἱερέως Δημητρίου Μπόκου), ἔχει ὡς ἑξῆς:

Ἦχος πλ. α΄. Τὸν συνάναρχον λόγον.

Τοῦ Χριστοῦ τὸν ὁπλίτην ἀνευφημήσωμεν,

τὸν ἐν Πρεβέζῃ θεόθεν ἀναφανέντα βλαστὸν

καὶ μαρτυρίου τὴν ὁδὸν ἐν Κῷ τελέσαντα.

Δεῦτε ἐν ᾄσμασι, πιστοί,

ἀνυμνήσωμεν λαμπρῶς τὸν νεομάρτυρα Χρῆστον.

Πρεσβεύει γὰρ τῷ Κυρίῳ ἐλεηθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Ὁ ἅγιος Χρῆστος τιμᾶται ἐπίσης στὴ νῆσο Κῶ, τόπο τοῦ μαρτυρίου του. Διὰ τῶν πρεσβειῶν του ὁ Θεὸς ἂς ἐλεεῖ τὸν κόσμο του ἅπαντα. Ἀμήν!

Πρέβεζα

Αὔγουστος 2022

 

 

Ἀντιύλη

Ἱ. Ναὸς Ἁγ. Βασιλείου, 481 00 Πρέβεζα

Τηλ. 26820 25861/23075/6980 898 504

e-mail: antiyli.gr@gmail.com

 

 

 

|Ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Χρήστου στὴν Πρέβεζα (ἀπὸ τὸ ἀρχεῖο Δημοτικῆς Ραδιοφωνίας Πρέβεζας)