Ο Καζαντζάκης «έπαιξε με όλα, με βουδισμούς, με νιτσεϊσμούς, με χριστιανισμούς, με ό,τι θέλεις», έγραφε με ειλικρινή πόνο ο σπουδαίος μας (και επί σειρά ετών φίλος του) Φώτης Κόντογλου, μαζί με τη διαπίστωση ότι
«τα γραφόμενά του είναι κούφια κι ολοένα γίνονται χειρότερα».
Καθόλου τυχαία και η αποστροφή που αισθανόταν, όποτε άκουγε γι’ αυτόν, ο Άγιος Παΐσιος, φτάνοντας στο σημείο να ξύνει το χαραγμένο σε βράχο του Σινά όνομά του, για να το εξαφανίσει (θεωρώντας παράταιρο να βρίσκεται το «βδέλυγμα της αθεΐας εν τόπω αγίω»), ή να συμμετέχει προς έκπληξιν πολλών στο μεγάλο συλλαλητήριο της Θεσσαλονίκης κατά της βέβηλης ταινίας του Σκορτσέζε.
Καθόλου τυχαία και η έντονη δυσφορία που προκαλούσε η μορφή και τα γραπτά του και σε άλλους σημαντικούς αυθεντικά ορθόδοξους αγωνιστές (κληρικούς και λαϊκούς) της Εκκλησίας μας.
Καθόλου τυχαία όμως και η αποδοχή του από άλλους ιεράρχες πλανεμένους, ενώ ο διαβόητος οικουμενιστής Αθηναγόρας έφτανε να δηλώνει ότι «τα βιβλία του Καζαντζάκη κοσμούν την Πατριαρχική βιβλιοθήκη».
Από την τραγική «Ασκητική» ως τον ψυχοδιαστροφικά βλάσφημο «Τελευταίο Πειρασμό» και από τον αποτρόπαια πλανεμένο «Φτωχούλη του Θεού» ως τα στερνά γραπτά του και το εωσφορικά εφιαλτικό επίγραμμα του τάφου του, βλέπει κανείς στον Καζαντζάκη μια πορεία ενίοτε παλινδρομήσεων, αλλά γενικά σταθερής και συνεχούς κατάδυσης μέσα σε ολοένα και πιο ερεβώδεις σκιές,βλέπει κανείς ένα «πλανών και πλανώμενο » καταραμένο πνεύμα, που κι όταν κάποτε έδειξε επιφανειακά να πλησιάζει προς το φως, δεν μπόρεσε (και δεν θέλησε) ποτέ του πραγματικά να το αγγίξει.
Είχε τη μόρφωση, είχε τις προϋποθέσεις, είχε και τις ευκαιρίες, αλλά η επιλογή του ήταν αυτή:
Από την τραγική «Ασκητική» ως τον ψυχοδιαστροφικά βλάσφημο «Τελευταίο Πειρασμό» και από τον αποτρόπαια πλανεμένο «Φτωχούλη του Θεού» ως τα στερνά γραπτά του και το εωσφορικά εφιαλτικό επίγραμμα του τάφου του, βλέπει κανείς στον Καζαντζάκη μια πορεία ενίοτε παλινδρομήσεων, αλλά γενικά σταθερής και συνεχούς κατάδυσης μέσα σε ολοένα και πιο ερεβώδεις σκιές,βλέπει κανείς ένα «πλανών και πλανώμενο » καταραμένο πνεύμα, που κι όταν κάποτε έδειξε επιφανειακά να πλησιάζει προς το φως, δεν μπόρεσε (και δεν θέλησε) ποτέ του πραγματικά να το αγγίξει.
Είχε τη μόρφωση, είχε τις προϋποθέσεις, είχε και τις ευκαιρίες, αλλά η επιλογή του ήταν αυτή:
«ουκ ηβουλήθη συνιέναι»...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου